بررسی و ارزیابی مساجد شهر ایلام از لحاظ داشتن عناصر مشترک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

مسجد به عنوان عنصری اساسی در جامعۀ اسلامی همواره جایگاه مهمی در معماری ایرانی - اسلامی داشته و از این نظر مورد توجه بوده است. مساجد بر اساس معماری خاص خود، عناصر مشترکی دارند که آنها را از سایر بناهای مذهبی متمایز می­سازد؛ از جمله این عناصر می‌توان به گنبد، مناره، شبستان، محراب و صحن اشاره کرد که با توجه به فرم و کارکردشان، در قسمت­های مختلف مسجد قرار می­گیرند. در این مقاله، علاوه بر نگاهی به عناصر مشترک مساجد ایران، ­مساجد شهر ایلام نیز از نظر اجزای تشکیل‌دهنده، مورد تحلیل قرار گرفتند. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام شد و داده­ها به شیوۀ پیمایشی و با مطالعات کتابخانه­ای و مراجعه به محل (بررسی میدانی) گردآوری گردید. نتیجۀ تحقیق نشان می‌دهد که از بین تمام مساجد شهر ایلام (27 مسجد) تنها دو مسجد جامع و صاحب‌الزمان، دارای تمامی عناصر مشترک مساجد ایرانی هستند؛ همچنین در بین عناصر مورد اشاره، تنها شبستان و محراب در تمامی مساجد ایلام مشترک می‌باشند و سایر عناصر تنها در بعضی از مساجد رعایت شده؛ به نحوی که از مناره تنها در 15 مسجد، از صحن تنها در 10 مسجد و از گنبد تنها در 5 مسجد استفاده شده است و این امر، ضعف موجود در معماری مساجد شهر ایلام را نسبت به سایر مساجد کشور نشان می‌دهد. 

کلیدواژه‌ها